Thuốc kháng sinh là một từ rất quen thuộc đối với người dân Việt Nam. Khi mắc phải các bệnh thông thường như cảm cúm, ho, sổ mũi…mẹ thường tự ra hiệu thuốc mua kháng sinh về cho con uống. Điều này đang làm gia tăng tình trạng kháng thuốc ở trẻ, có tới 30% trẻ em nhập viện có vi khuẩn kháng thuốc trong phân. Việc cha mẹ cho trẻ dùng thuốc kháng sinh vô tội vạ có thể khiến trẻ em gặp nguy hiểm.
Báo động tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh
Tình trạng mua bán thuốc nói chung và thuốc kháng sinh nói riêng mà không cần hoá đơn đang diễn ra hàng ngày một cách dễ dàng ở nước ta. Chỉ cần cảm thấy trong người có những biểu hiện không khoẻ như ho, sốt, sổ mũi…là mọi người tự động ra hiệu thuốc mua thuốc, và chủ yếu là được kê cho thuốc kháng sinh về uống.
Tuy nhiên chúng ta cần hiểu rằng thuốc kháng sinh chỉ có tác dụng với những bệnh do vi trùng, còn những bệnh do siêu vi gây ra kháng sinh không có tác dụng. Do đó nếu trẻ bị mắc một trong các bệnh như sốt siêu vi, viêm thanh quản, nhiễm khuẩn đường hô hấp trên…thì dùng kháng sinh không có tác dụng. Tuy nhiên với hiểu biết chưa tới nơi tới chốn của một bộ phận lớn người dân thì cứ con ốm là cha mẹ bắt đầu cầu cứu thần dược mang tên “kháng sinh”.
Dạo này trời Hà Nội thời tiết khó chịu, sáng nắng chiều mưa nên bé Ánh bị ho, nhất là lúc về đêm và gần sáng bé ho nhiều hơn, giọng bé cũng bị lạc hẳn đi. Thấy con ho chị Linh (mẹ bé Ánh) xót con lắm nhưng vì cũng chỉ là viêm họng nhẹ thông thường, và không muốn cho con dùng thuốc kháng sinh nhiều nên chị chỉ cho con súc miệng bằng nước muối và áp dụng những bài thuốc dân gian chữa ho cho con. Trong khi chồng và mẹ chồng chị thì cứ bắt chị phải đi mua thuốc kháng sinh về cho bé uống: “Không cho nó uống kháng sinh thì làm sao mà khỏi được.”, “Để nó ho mãi thế, chờ cái gì nữa mà không mua thuốc kháng sinh về cho nó uống đi”.
Sẽ có bao nhiêu người mẹ giống chị Linh kể trên, hiểu được tác hại của việc lạm dụng kháng sinh nên không muốn cho con dùng khi chưa cần thiết. Hay chỉ cần ra thẳng hiệu thuốc mua 2-3 ngày thuốc về, rồi ép con uống một lúc 5- 7 loại thuốc là con sẽ khỏi.
Việc sử dụng kháng sinh không đúng bệnh, không đủ liều lượng, hay vượt quá liều quy định, dùng kháng sinh kéo dài, lạm dụng kháng sinh…không những không khỏi bệnh mà còn rước thêm những bệnh khác vào người. Hơn nữa việc này còn khiến cho các vi khuẩn không bị diệt hết, một số loại còn tự đột biến gây ra tình trạng lờn thuốc, kháng thuốc.
Hơn nữa thuốc kháng sinh không chỉ tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh mà nó còn tiêu diệt cả những lợi khuẩn, do đó việc dùng kháng sinh vô tội vạ sẽ khiến trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn hơn.
Người dân dễ dàng mua thuốc không kê đơn
Nguy hiểm khôn lường từ việc trẻ dùng thuốc kháng sinh vô tội vạ
Cứ con ốm là cho uống kháng sinh mà nhiều cha mẹ không biết rằng có những hậu quả khôn lường đằng sau nó:
– Tác dụng phụ đầu tiên là dị ứng, hen suyễn, sốc phản vệ diễn ra ngay sau khi mẹ cho trẻ dùng thuốc. Nó có thể dẫn tới tình trạng nhiễm độc kháng sinh nặng, dẫn tới tử vong mà khó tiên đoán trước được.
– Giết chết vi khuẩn đường ruột có lợi: Dùng thuốc kháng sinh không chỉ tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh mà còn diệt luôn cả các vi khuẩn có lợi. Nhất là khi dùng trong thời gian dài, tự tiện dùng không đúng chỉ dẫn sẽ giết chết cả các lợi khuẩn, làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Khi đường ruột bị mất cân bằng, các vi khuẩn xấu sẽ hoành hành dẫn tới rối loạn đường tiêu hoá, giảm hiệu quả của thuốc kháng sinh, trẻ biếng ăn, cơ thể giảm hấp thu dinh dưỡng. Nếu trẻ cần phải sử dụng kháng sinh kéo dài, mẹ nên chú trọng việc bổ sung men vi sinh, chất xơ tự nhiên giúp kích thích sự sản sinh lại của các lợi khuẩn.
– Đầu độc các cơ quan nội tạng: Các cơ quan nội tạng nhất là gan, thận bị ảnh hưởng nặng nề nhất khi sử dụng kháng sinh. Nếu sử dụng kháng sinh thường xuyên cho trẻ, gan và thận phải quá tải để thải độc dễ khiến trẻ sau này bị mắc các bệnh về gan, thận.
Một số kháng sinh khác gây nhiễm độc tiền đình, dẫn tới chóng mặt, rung giật nhãn cầu, ù tai, mất thính lực. Những tổn thương này là không thể chữa khỏi, không thể phục hồi được gây ảnh hưởng tới sự phát triển bình thường của trẻ.
– Tạo ra các siêu vi khuẩn: Sử dụng kháng sinh tuỳ tiện, không theo chỉ dẫn của bác sĩ tạo ra hiện tượng siêu khuẩn kháng thuốc. Khi vi khuẩn tiếp xúc với cùng 1 loại thuốc, nó sẽ biến thể thành một dạng khác, dẫn tới tình trạng nhờn thuốc, kháng thuốc. Nói cách khác, vi khuẩn vẫn sống, sinh sôi và phát triển ngay cả khi cơ thể đang được điều trị bằng kháng sinh.
– Suy giảm hệ miễn dịch: Khi bị nhiễm khuẩn, cơ thể trẻ kích thích sản sinh ra các cơ chế chống lại tác nhân gây bệnh. Nhiều cha mẹ thấy con vừa chớm bệnh đã cho sử dụng kháng sinh, hệ miễn dịch vì thế mà không được kích hoạt lâu ngày dẫn tới suy giảm, nặng hơn là tê liệt.
Bên cạnh đó việc lạm dụng kháng sinh sẽ tiêu diệt hệ vi khuẩn đường ruột, trong khi chúng là động cơ kích thích hệ miễn dịch của cơ thể. Hệ vi khuẩn đường ruột tổn thương đồng nghĩa với hệ miễn dịch của cơ thể sẽ bị suy giảm.
Lạm dụng kháng sinh là cha mẹ đang âm thầm giết chết con
Thay đổi nhận thức về sử dụng kháng sinh
Hiểu đúng về kháng sinh để sử dụng kháng sinh “đúng”, “ đủ” là cách tốt nhất để bảo vệ sức khoẻ của trẻ và đẩy lùi tình trạng kháng thuốc.
Hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh như một loại thuốc thông thường vì nó chỉ tiêu diệt được tác nhân gây bệnh là vi khuẩn, do đó chỉ nên sử dụng kháng sinh trong trường hợp cơ thể có dấu hiệu hay bằng chứng của sự nhiễm khuẩn một cách chắc chắn.
Mua và sử dụng kháng sinh theo đúng đơn và chỉ dẫn của bác sĩ. Tránh sử dụng kháng sinh tuỳ tiện. Nên sử dụng kháng sinh đủ liều lượng, đủ thời gian, không dừng thuốc quá sớm khi thấy dấu hiệu bệnh vừa mới thuyên giảm sẽ khiến vi khuẩn không bị tiêu diệt hết mà còn có cơ hội làm quen với thuốc và “tiến hoá” cao hơn.
Bên cạnh đó, cha mẹ cũng nên tăng cường sức đề kháng, cải thiện hệ thống miễn dịch của trẻ bằng chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh. Hoặc sử dụng các loại thực phẩm bảo vệ sức khoẻ có tác dụng tăng sức đề kháng (xem tại đây!) giúp bảo vệ con trước những tác nhân gây bệnh.
Ý kiến của bạn